Festiwal Folklorystyczny

PROTOKÓŁ KOMISJI

XXIV FESTIWALU FOLKLORYSTYCZNEGO  DZIECI I MŁODZIEŻY

XXV FESTIWALU FOLKLORYSTYCZNEGO DOROSŁYCH

XI PARADY LUDOWEGO STROJU ŚLĄSKIEGO

„JAK CIE WIDZÓM, TAK CIE PISZÓM”

 

Komisja  w składzie:

 

Agnieszka Szymula – Etnolog, dyrektor Muzeum w Bieruniu.

Autorka wykładów, artykułów i publikacji dotyczących śląskiej kultury ludowej oraz scenariuszy wystaw etnograficznych, m.in.: „Stroje ludowe w woj. śląskim”, „Rok obrzędowy na ziemi pszczyńskiej”. Nagrodzona Nagrodą Marszałka Województwa Śląskiego za Wydarzenie Muzealne Roku 2012 w kategorii „wystawy”. Ponadto: pomysłodawczyni i koordynator projektów badawczych realizowanych przez Muzeum Miejskie w Tychach: Rok gospodarski na ziemi pszczyńskiej oraz Wisła- wodna granica. Tożsamość kulturowa mieszkańców pogranicza śląsko-małopolskiego. Organizator wycieczek edukacyjnych propagujących dziedzictwo kulturowe woj. śląskiego (projekty: Pokażę Ci Górny Śląsk, Pokażę Ci ziemię pszczyńską, Szlakiem tyskich kościołów) oraz cyklu Spotkań z Tradycją prezentującego tradycje historycznej ziemi pszczyńskiej i ziem sąsiednich. Inicjatorka i realizatorka ogólnopolskich konkursów: Święty Franciszek w sztuce ludowej oraz Św. Krzysztof w sztuce ludowej.

Przewodniczący – dr Grzegorz Odoj– etnolog i antropolog kulturowy, pedagog. Wykładowca w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Śląskiego oraz w Katedrze Dziennikarstwa Akademii Ignatianum. Autor wielu publikacji naukowych z zakresu etnologii Śląska i pogranicza śląsko-zagłębiowskiego. Popularyzator kultury i folkloru górnośląskiego. Współpracuje z mediami regionalnymi i ogólnopolskimi (prasa, radio, telewizja) jako ekspert w zakresie problematyki regionalnej i społeczno-kulturowej. Współtwórca programów kursów i warsztatów dla nauczycieli z zakresu edukacji regionalnej i wielokulturowej.

Tomasz Wrona pasjonat lokalnego stroju ludowego i etnografii, historyk, działacz społeczny.

 

Po obejrzeniu w dniu 7-8 czerwca 2019 r. występów konkursowych 23 zespołów (11 Zespołów dziecięcych i 12 Zespołów dorosłych), oceniając strój, język, rekwizyt, śpiew i taniec, wierność tradycji ludowej regionu pszczyńskiego, ogólny wyraz prezentacji  postanowił przyznać nagrody następującym Zespołom:

Kategoria Przedszkola:

I miejsce  – Zespół „Miedźwianeczki” z Zespołu Szkolno Przedszkolnego w Miedźnej

II  miejsce – Zespół Regionalny „Skrzaty” z Zespołu Szkolno – Przedszkolnego nr 1 w Woli

III  miejsce – Zespół Pieśni i Tańca „Knefliki” z Przedszkola Publicznego nr 2 w Woli

Wyróżnienie – Zespół „Tyskie Szkuty” z Przedszkola nr 2 w Tychach

                         Zespół „Maśloczki” z Przedszkola Publicznego w Górze

                         Zespół „Cwergi” z Przedszkola Publicznego we Frydku

                       

Kategoria Szkoły:

Zespoły Pieśni i Tańca

I  miejsce – Zespół „Młode Pszczynioki” ze Szkoły Podstawowej nr 2 w Pszczynie

II  miejsce – Zespół Pieśni i Tańca „Frydkowianie” ze Szkoły Podstawowej we Frydku

III  miejsce – Zespół Pieśni i Tańca „Gryfne Bajtle” z Zespołu Szkolno – Przedszkolnego

                        w Studzienicach

 

Zespoły Śpiewacze     

I miejsce – Zespół „Małe Jankowianki” z Zespołu Szkolno Przedszkolnego nr 15 w Jankowicach

Wyróżnienie – Dziewczęcy Duet „Górzaneczki” z Zespołu Śpiewaczego Górzanie

 

Nagrodę Grand Prix  XXIV Regionalnego Festiwalu Dzieci i Młodzieży w postaci Wolanki  otrzymuje Zespół „Młode Pszczynioki” ze Szkoły Podstawowej nr 2 w Pszczynie

 

Kategoria Dorośli:

Zespoły Śpiewacze

I miejsce – Zespół Śpiewaczy „Wiślanie”

II miejsce  – Regionalny Zespół Śpiewaczy „Radostowianki”

III miejsce – Zespół Śpiewaczy „Górzanie”

Wyróżnienie – Zespół Folklorystyczny „Bojszowianie”

Zespoły Obrzędowe

I miejsce – Zespół Folklorystyczny „Ściernianeczki”  

Zespoły Pieśni i Tańca

I miejsce – Zespół Pieśni i Tańca „Wolanie”

 

Nagrodę Grand Prix XXV Regionalnego Festiwalu Folklorystycznego Zespołów Dorosłych w postaci Wolanki  otrzymuje: Zespół Śpiewaczy „Wiślanie”

 

Podsumowanie:

W tegorocznej edycji XXIV Festiwalu Folklorystycznego Dzieci i Młodzieży XXV Festiwalu Folklorystycznego Dorosłych XI Parady Ludowego Stroju Śląskiego „Jak Cie widzóm, tak Cie piszóm” wzięły udział 23 zespoły. Jury cieszy ilość zgłoszonych zespołów. Świadczy to o silnej pozycji Festiwalu, który na stałe już wpisał się w krajobraz kulturalny ziemi pszczyńskiej. Sami uczestnicy zapewniają, że wystąpienie Na tej scenie jest dla wielu z nich bardzo ważne, stanowi wyraz ich związków emocjonalnych z kulturą tej ziemi. Zdaniem jurorów w przypadku zespołów śpiewaczych podkreślić trzeba wyrównany poziom, zarówno repertuarowy (w wielu wypadkach docierano do utworów unikatowych, mało znanych – jest to próba docierani a do zródeł i korzeni), jak i artystycznym. Niejednokrotnie wręcz profesjonalne umiejętności wokalne i choreograficzne. Na osobną analizę zasługuje kwestia stroju ludowego, co wynika z faktu, że przegląd jest też połączony z Paradą Ludowego Stroju Śląskiego.  Jurorzy zauważyli dużą ilość autentycznych elementów stroju, zarówno w prezentowanych obrzędach, jak i występach grup śpiewaczych. Przedstawiono bogactwo wersji i zestawów ubiorów charakterystycznych dla różnych okazji, od codziennych po uroczyste. W wielu przypadkach zachowano aspekt sytuacyjny. Niemal wszystkie zespoły zadbały o odpowiednie nakrycia głowy, widać w tym dbałość o szczegół i detal. Świadczy to znawstwie kierowników prowadzących zespoły. Zachowano walor stroju charakterystycznego dla ziemi pszczyńskiej, poprzez np. specyficzny sposób noszenia fartuchów, których długość jest równa z kiecką. Warto zwrócić uwagę na piękno pszczyńskiej jakli z wysokimi pufkami, rzędami ozdobnych guzików, doszytymi koronkami przy dolnej krawędzi. Strój to istotna wartość kulturowa, podkreślająca tożsamość miejscową, lokalną i regionalną. Nie zapominajmy wszakże, że kiedyś noszony strój był bardzo istotną informacją, między innymi o miejscu zamieszkania noszących go osób. Układy taneczne były dynamiczne. Widać wręcz było zapamiętanie się tancerzy, ich autentyzm, naturalność, spontaniczność. Niejednokrotnie można wręcz mówić o identyfikowaniu się wykonawców z rolami odgrywanymi na scenie. W tegorocznej edycji zauważyć można było duże różnice w przedstawienie scenek rodzajowych, zwłaszcza w wymiarze scenariusza, narracji i dynamiki. Ponadto dostrzeżono sporo odniesień do współczesności, które stały w sprzeczności z czasami prezentowanymi na scenie (np. nieadekwatne formy zwracania się do członków rodziny czy osób starszych).

                                                                                                                                                

Agnieszka Szymula

dr Grzegorz Odoj

Tomasz Wrona

 

7-8 czerwca 2019 r.